Interpelacja nr 11328
do ministra rolnictwa i rozwoju wsi
w sprawie nieprawidłowości na jednej z ferm futrzarskich w miejscowości Góreczki w woj. wielkopolskim
Szanowny Panie Ministrze,
opublikowany 8 września 2020 roku materiał filmowy ze śledztwa Stowarzyszenia Otwarte Klatki ujawnił daleko idące nieprawidłowości na jednej z ferm futrzarskich w miejscowości Góreczki (woj. wielkopolskie).
Pracownik, który przez 2 miesiące rejestrował swoją pracę, ujawnił szereg zaniedbań, w tym m.in. takie zdarzenia, jak: liczne przypadki pogryzień między zwierzętami, autoagresja oraz agresja między norkami w klatkach, przypadki kanibalizmu, zwierzęta padłe z nieznanych przyczyn, głębokie rany i obrażenia pozostawiane często długi czas bez leczenia, zachowania stereotypowe.
Na ujawnionym materiale widać również przypadki ucieczek norek, które – niezgodnie z ustawą o ochronie zwierząt – są wyłapywane przez psy. Dostrzec można, że pracownicy fermy nie stosują jakichkolwiek zabezpieczeń bioasekuracyjnych (m.in. brak ubrań ochronnych), co ma ogromne znaczenie w kontekście panującej w Polsce epidemii COVID-19, ponieważ, jak powszechnie wiadomo, choroba ta została wykryta u norek w wielu krajach w Europie i na świecie.
Biorąc pod uwagę powyższe, zwracam się do Pana Ministra z następującymi pytaniami:
- Czy obrazy w zebranym materiale filmowym są według Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi typowymi obrazami związanymi z hodowlą norek?
- Czy widoczne obrażenia u zwierząt oraz wysoka liczba padających zwierząt mieści się w ramach standardowego dobrostanu na fermach norek w Polsce?
- Jaka jest według wiedzy ministerstwa rolnictwa skala i częstość występowania głębokich ran zagrażających życiu norek oraz kanibalizmu na fermach norek w Polsce?
- Czy ministerstwo rolnictwa posiada dane dotyczące liczby padających zwierząt na fermach futrzarskich w Polsce?
- Czy Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, ustalając minimalne warunki utrzymywania norek w klatkach fermowych, bierze pod uwagę wpływ tych warunków na agresję między tymi zwierzętami oraz na występowanie kanibalizmu?
- Czy problem kanibalizmu występującego na fermach norek jest znany Ministerstwu Rolnictwa i Rozwoju Wsi?
- Czy Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi ma wiedzę na temat sposobu leczenia weterynaryjnego, jaki pogryzione norki powinny otrzymywać na fermach oraz jakie są standardowe procedury postępowania wśród hodowców zwierząt futerkowych?
- Czy Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi posiada wiedzę na temat liczby norek uciekających z ferm? Czy używanie psów do wyłapywania zbiegłych norek jest według Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi metodą odpowiednio humanitarną?
- Czy ministerstwo rolnictwa posiada dane na temat częstotliwości kontroli ferm futrzarskich przez Inspekcję Weterynaryjną w ciągu ostatnich 5 lat?
- Czy ministerstwo rolnictwa posiada dane dotyczące liczby naruszeń na fermach futrzarskich stwierdzonych przez Inspekcję Weterynaryjną w ciągu ostatnich 5 lat?
- Czy ministerstwo posiada wiedzę na temat kontroli ferm futrzarskich pod kątem stosowania zabezpieczeń bioasekuracyjnych w związku z epidemią COVID-19?
- Jakie kroki podejmie Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi w związku z opublikowanymi materiałami filmowymi z fermy norek w Góreczkach?
Odpowiedź
Szanowna Pani Marszałek
W odpowiedzi na interpelację nr 11328 z dnia 25 września 2020 r. Pani Małgorzaty Tracz i grupy Posłów na Sejm RP w sprawie nieprawidłowości na jednej z ferm futrzarskich w miejscowości Góreczki w woj. wielkopolskim, uprzejmie informuję, co następuje.
Warunki utrzymywania norek amerykańskich określa rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 28 czerwca 2010 r. w sprawie minimalnych warunków utrzymywania gatunków zwierząt gospodarskich innych niż te, dla których normy ochrony zostały określone w przepisach Unii Europejskiej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1966). W §29 tego rozporządzenia określono przepisy, które poza zaspokojeniem podstawowych potrzeb dobrostanu, zapobiegają również ucieczkom norek amerykańskich do środowiska przyrodniczego. Zgodnie z tymi przepisami:
1) norki utrzymuje się pojedynczo lub grupowo na wolnym powietrzu, w zadaszonych klatkach uniemożliwiających tym zwierzętom wydostawanie się na zewnątrz;
2) powierzchnię gospodarstwa, na której są umieszczone klatki, w których utrzymuje się norki, zabezpiecza się podwójnym, trwałym ogrodzeniem, przy czym jedno z ogrodzeń wykonuje się z litego materiału bez szczelin, o wysokości co najmniej 2 m, a drugie – z siatki lub innego materiału odpornego na przegryzienie przez norki, o otworach, których średnica uniemożliwia przedostanie się tych zwierząt, i umieszcza się to ogrodzenie w podłożu co najmniej na 50 cm na całej długości. W każdym rogu wewnętrznego ogrodzenia umieszcza się pułapkę żywołowną, którą sprawdza się co najmniej raz dziennie.
Powyższe przepisy zostały wprowadzone w celu zabezpieczenia powierzchni gospodarstwa z klatkami przed możliwością dostania się z zewnątrz zwierząt wolnożyjących, mających zdolność drążenia tuneli w ziemi.
Jednocześnie, Polski Związek Hodowców i Producentów Zwierząt Futerkowych oraz Polski Związek Hodowców Zwierząt Futerkowych, na zasadzie porozumień z niektórymi parkami narodowymi w Polsce, wspierały odłów norek amerykańskich ze środowiska przyrodniczego.
W ramach tych porozumień obie organizacje np. dostarczały na swój koszt pułapki żywołowne i szkoliły pracowników parków w obsłudze tych pułapek. Ponadto do utrzymania norek mają zastosowanie przepisy ogólne określone w rozdziale 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 28 czerwca 2010 r. w sprawie minimalnych warunków utrzymywania gatunków zwierząt gospodarskich innych niż te, dla których normy ochrony zostały określone w przepisach Unii Europejskiej, zgodnie z którymi:
1) norkom zapewnia się opiekę i właściwe warunki utrzymywania uwzględniające minimalne normy powierzchni w zależności od systemów utrzymywania;
2) norki utrzymuje się w warunkach:
nieszkodliwych dla ich zdrowia oraz niepowodujących urazów, uszkodzeń ciała lub cierpień;
zapewniających im swobodę ruchu, a w szczególności możliwość kładzenia się, wstawania oraz leżenia;
umożliwiających kontakt wzrokowy z innymi zwierzętami;
3) norki dogląda się co najmniej raz dziennie;
4) w celu umożliwienia kontroli pomieszczeń i doglądania umieszczonych w nich norek o każdej porze, pomieszczenia te wyposaża się w stałe lub przenośne oświetlenie sztuczne;
5) pomieszczenia, w których utrzymuje się norki, ich wyposażenie oraz sprzęt używany przy utrzymywaniu tych zwierząt:
– wykonuje się z materiałów nieszkodliwych dla zdrowia zwierząt oraz nadających się do czyszczenia i odkażania,
– czyści się i odkaża,
– zabezpiecza się przed muchami i gryzoniami;
6) odchody norek oraz niezjedzone resztki paszy usuwa się z pomieszczeń, w których utrzymuje się te zwierzęta, tak często, aby uniknąć wydzielania się nieprzyjemnych woni i zanieczyszczenia paszy lub wody;
7) wyposażenie i sprzęt przeznaczone do karmienia i pojenia norek powinny być:
tak skonstruowane, umieszczone, obsługiwane i utrzymywane, aby nie powodowały nadmiernego hałasu,
umieszczone w taki sposób, aby zminimalizować ryzyko zanieczyszczenia paszy lub wody oraz ułatwić bezkonfliktowy dostęp tych zwierząt do paszy i wody,
sprawdzane co najmniej raz dziennie, a wykryte usterki niezwłocznie usuwane;
8) norkom zapewnia się stały dostęp do wody, a urządzenia do pojenia instaluje się w sposób zabezpieczający wodę przed wylewaniem się;
9) norki karmi się co najmniej raz dziennie paszą dostosowaną do wieku, masy ciała i stanu fizjologicznego;
10) chore lub ranne norki niezwłocznie otacza się opieką, a w razie potrzeby izoluje; ponadto, jeżeli wymaga tego stan zdrowia chorych lub rannych norek, to zwierzę utrzymuje się na ściółce.
Wyżej wymienione przepisy, poprzez postawione w nich wymagania, zobowiązują podmioty związane z hodowlą i chowem norek do podejmowania wszelkich koniecznych działań, aby zapewnić humanitarne traktowanie zwierząt, chroniąc je przed stresem, bólem lub cierpieniem, uwzględniając przy tym najlepsze praktyki w tej dziedzinie i metody dozwolone prawem, o ile będą stosowane i przestrzegane, co decyduje przede wszystkim o obrazie hodowli norek w Polsce.
W odniesieniu do fermy norek amerykańskich zlokalizowanej w miejscowości Góreczki w woj. wielkopolskim, uprzejmie informuję, że zgodnie z informacją przekazaną przez Głównego Lekarza Weterynarii, w dniu 8 września 2020 r. Powiatowy Lekarz Weterynarii w Krotoszynie przeprowadził na ww. fermie kontrolę w obecności Zastępcy Wielkopolskiego Wojewódzkiego Lekarza Weterynarii oraz pracownika Wojewódzkiego Inspektoratu Weterynarii w Poznaniu. Zgodnie z otrzymanym protokołem kontroli, na fermie nie stwierdzono żadnych nieprawidłowości. Ponadto, ustalenia osób obecnych podczas kontroli z ramienia Wojewódzkiego Inspektoratu Weterynarii
w Poznaniu były zbieżne z ustaleniami Powiatowego Lekarza Weterynarii w Krotoszynie.
Ponadto uprzejmie informuję, że na polecenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi 100% ferm utrzymujących zwierzęta futerkowe jest corocznie kontrolowane przez organy Inspekcji Weterynaryjnej. Informacja o tych kontrolach jest co pół roku przekazywana do wiadomości Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Jednocześnie uprzejmie informuję, że do wiadomości Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi zostało przekazane zawiadomienie Stowarzyszenia Otwarte Klatki do Prokuratury Krajowej w Warszawie w sprawie popełnienia przestępstwa dotyczącego utrzymywania zwierząt w niewłaściwych warunkach bytowania na przedmiotowej fermie. W związku z powyższym Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi oczekuje na rozstrzygnięcie postępowania prowadzonego przez właściwe organy w tej sprawie.
Z poważaniem
Jan Krzysztof Ardanowski
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi